Kur’an-ı Kerim’in Bilim Dallarına Teşviki
Makale Tarihi: 21 Şubat 2021 | Son Güncellenme: 30 Haziran 2023
Evet Arkadaşlar!
Bu makalemizde bulabildiğimiz tüm “LOJİ” takısı almış bilim dallarını tanıyacağız ve Kur’an-ı Kerim ‘in hangi ayetlerinin, hangi bilim dallarına ilham kaynağı olabileceklerini tek tek listeleyeceğiz.
Allah-u Teala, Kur’an ’da bahsettiği her bir konuyu, her bir nesneyi uzun ve ayrıntılarına girmeden konsantre bilgiler vererek anlatma üslubunu tercih etmiştir. Bunun sebebi; Bilgiye ulaşabilmek için kulların Düşünme, Tefekkür, Araştırma, Deney, İnceleme başlıkları altındaki bütün çabasını ortaya koymasını istemiş olabilir. Çünkü; kolay elde edilen şeyler, sahibi için fazla bir değer ifade etmez, amma can, mal ve vakit harcanılarak kazanılan şeyler, sahibi için çok değerlidir.
Anlatanın(Allah’ın) öncelikli olarak istediği nedir? Anlattığı kişinin(bizlerin), anlatılanı(ayetleri) en ayrıntılı şekilde kavramasıdır. Anlatılan kişi(bizler), anlatılanı(ayetleri) en iyi şekilde anlamak için harcayacağı her bir enerji zerresi, kul için Rabbi ’ni memnun edecek en güzel amellerden sayılır.
İşte bu yüzden Allah-u Teala, Kur’an’da nelerden bahsetmiş ise bunu en ayrıntılı şekilde anlamak için her yapılan iş Rabbi razı edecek olan işlerdendir. Kur’an-ı Kerim ’de geçen ANAHTAR KELİMELER ‘in derin mânalarını keşfetmek için yapılan her çalışma ibadettir.
Misal olarak; 10-Yunus Suresi 101. Ayeti ‘nde ANAHTAR KELİME=GÖKYÜZÜ, Gökyüzünü İnceleyen Bilim Dalına ASTRONOMİ diyoruz. Bundan yola çıkarak bahsedilen; ANAHTAR KELİMELER=BİLİM DALI , anlatılanı en ayrıntılı şekilde keşfetmek için uğraşan kişiye BİLİM ADAMI diyebiliriz.
İlk önce bildiğimiz bütün bilim dallarını sıralayalım ve hangi ayetlerde hangi bilim dalları için ANAHTAR KELİMELER var inceleyelim..
(Alfabetik liste Vikipedi’den alınmıştır. Listede olmayanları yorum kısmına yazabilirsiniz.)
(Geleceğe Not: Her bilim dalı için daha açıklamalı, örnek bilgilerin olduğu ayrı sayfalar yapılıp ilişkili tüm ayetler sıralansın ve verilen ipuçları çıkartılsın. Bu makaleden o sayfalara linkler verilebilir.)
-A-
AKAROLOJİ; Keneler ve buna benzer hayvanları inceleyen bilim dalı.
-AKTİNOBİYOLOJİ; Radyasyonun yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
55-Rahman Suresi 35. Ayeti ‘nde uzaydaki Radyasyon ve zararlarına dikkat çekmektedir.
AKTİNOLOJİ; Işığın kimyasallar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
AEROBİYOLOJİ; Havaya karışmış organik parçaları (bakteri, mantar sporları, çok küçük böcekler, polenleri) araştıran biyoloji dalı.
-AEROLOJİ; Atmosferi ve havayı inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız meteoroloji)
[Araf/57] , [Rum/48] , [Fatır/9] ayetlerinde hava olaylarından bahsetmektedir.
-AEROPALİNOLOJİ; Atmosferdeki polen tanelerini ve sporları inceleyen bilim dalı..
[Hicr/22] ayetinde, içerisinde polenler olan rüzgarlardan bahsetmektedir.
-AGNOİOLOJİ; Doğadaki bilinmeyen, açıklanamayan şeyleri inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim açıklanmayan bir şey bırakmadığı için bu bilim dalına gerek yoktur :))
AGROBİYOLOJİ; (Tarım biyolojisi) bitkilerin beslenme ve toprak gereksinimlerini inceleyen bilim dalı.
-AGROLOJİ; (Toprak bilimi) toprakları ve özelliklerini inceleyen bilim dalı.
[Rum/20] , [Fatır/11] ayetlerinde topraktan bahsedilmektedir.
-AGROSTOLOJİ; Otsu (buğday, arpa vs.) bitkileri inceleyen bilim dalı.
[Bakara/261] , [Yusuf/43] ayetlerinde başaklara dikkat çekmektedir.
ALGOLOJİ; Algleri inceleyen biyoloji dalı.
ALERJİLOJİ; Alerjenleri araştıran tıp dalı.
ANDROLOJİ; Erkek vücudu ve hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
ANESTEZİLOJİ; Anestezik maddeleri inceleyen tıp dalı.
-ANGELOLOJİ; Melekleri inceleyen bilim dalı..
Kur’an-ı Kerim’in birçok yerinde meleklerin görevleri ve yapılarından bahsetmektedir.
-ANJİYOLOJİ; Kan ve lenf dolaşım sisteminin anatomisini inceleyen bilim dalı.
50-Kaf Suresi 16. Ayeti ‘nde Şah damarından bahsetmektedir.
-ANTROPOLOJİ; İnsanları inceleyen bilim dalı.
[Rum/9] , [Kaf/36] gibi bir çok ayet geçmişte yaşayan insanların özelliklerinden bahseder. Ayrıca Kur’an-ı Kerim, insanların çeşitli yönlerini, kültürel ve fiziki yapısını ve insanlık tarihinin en eski dönemlerinin aydınlatılmasına yardımcı olacak ayetler bulunur.
–APİDOLOJİ; Arıları inceleyen bilim dalı.
16-Nahl Suresi 68. Ayeti ve 16-Nahl Suresi 69. Ayeti ‘nde arılardan bahsetmektedir.
-ARAKNOLOJİ; Örümcekler ve benzeri canlıları inceleyen bilim dalı.
29-Ankebut Suresi 41. Ayeti ‘nde örümcekten bahsetmektedir.
-ARKEOLOJİ; Geçmiş kültürlerin kullandığı materyalleri inceleyen tarih dalı.
[Mümin/21] , [Rum/9] , [Enam/6] ayetlerinde önceki kavimlerin yaşayış biçimlerinden bahsetmektedir.
-ARKAEOZOOLOJİ; Geçmişte yaşamış insan ve hayvanların etkileşimlerini inceleyen tarih dalı. (Ayrıca bakınız zooarkaeoloji)
[Kehf/18] , [Kehf/22] ayetlerinde bir köpekle arkadaşlık yapan insanlardan bahsetmektedir.
AREOLOJİ; Mars üzerine araştırmalar yapan bilim dalı.
-AROMAKOLOJİ; Kokuların insanlar üzerindeki etkilerini inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bkz. -OSMİKSOLOJİ )
[Rahman/12] ve [Yusuf/94] ayetlerinde, güzel koku ve koku alma duyusundan bahsetmektedir.
ASUROLIJİ; Asur medeniyetini araştıran bilim dalı.
ASTAKOLOJİ; Istakoz ve benzeri canlıları inceleyen biyoloji dalı.
ASTETOSEİSMOLOJİ; Yıldızların ses dalgaları ile ilişkisini araştıran bilim dalı. (Ayrıca bakınız helioseismoloji)
-ASTROBİYOLOJİ; Hayatın kaynağını araştıran bilim dalı.
[Enbiya/104] , [Ankebut/20] ayetlerinde ilk yaratma, hayatın ilk oluşumunun araştırılması emredilmektedir.
ASTROJEOLOJİ; Gezegenlerin, asteroidlerin jeolojisini araştıran bilim dalı.
ASTROLOJİ; Yıldızların insan üzerindeki etkilerini araştıran bilim dalı.
-ASTRONOMİ; Gök cisimlerinin yapılarını birbirlerine göre durumlarını ve hareketlerini inceleyen bilim dalı,
[Yasin/38] , [Yasin/39] gibi birçok ayette gök cisimlerinin hareketlerinden bahseder.
ATMOLOJİ; Doğa olaylarını araştıran bilim dalı.
ATOMOLOJİ; Atomları araştıran bilim dalı.-
AUTEKOLOJİ; Türleri tek başına araştıran ekoloji dalı.
-AKSİOLOJİ; (Değer felsefesi) doğadaki değerleri inceleyen bilim dalı.
-B-
BAKTERİYOLOJİ; Bakterileri inceleyen bilim dalı.
-BALNEOLOJİ; Kaplıca ve şifalı banyoların çeşitli hastalıklar üzerindeki etkilerini inceleyen bilim dalı.
38-Sad Suresi 42. Ayeti ‘nde Hz. Eyyüb aleyhi selam ‘ın yerden çıkardığı suyla banyo yapması ve şifa bulmasından bahsediliyor.
BİYOKLİMATOLOJİ; İklimin yaşayan organizmalar üzerindeki etkisini inceleyen bilim dalı.
BİYOJEOMORFOLOJİ; (ya da ekojeomorfoloji), organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
BİYOSEOLOJİ; çeşitli organizmaların kendi aralarındaki ve doğal ortamlarıyla (çevreleriyle) olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı.
-BİYOLOJİ; canlıyı inceleyen bilim dalı.
[Mülk/2] ayeti, bizi “canlı olma” kavramıyla tanıştırır.
BİYOMETROLOJİ; atmosferik koşulların canlı organizmalar üzerindeki etkilerini araştıran bilim dalı.
BOKSOLOJİ; şematik planlarla, örneğin şirketlerin organizasyon grafikleri ile ilgilenen bilim dalı.
BRİYOLOJİ(bryophyta bölümü); karayosunlarını inceleyen biyoloji dalı.
D
DELTİYOLOJİ; posta kartlarının resimlerini araştıran, daha çok biriktiren dal.
-DOMONOLOJİ; cinleri araştıran dal.
72-Cin Suresi ve daha birçok yerde cinlerin yapısı ve yaşayışlarından bahsediliyor.
DENDROKRONOLOJİ; yaşlı ağaçları ve yaş halkalarını inceleyen bilim dalı.
-DENDROLOJİ; ağaçları inceleyen bilim dalı.
[Nur/35] , [Rad/4] , [İbrahim/24] , [İbrahim/26] gibi birçok ayette ağaç türlerinden bahsetmektedir.
DEONTOLOJİ; etik kurallarıyla, görevleri araştıran bilim dalı.
DERMATOLOJİ; ciltteki problemlerle ilgilenen tıp dalı.
DERMATOPATOLOJİ; Patolojinin dermatolojideki dalı.
DESMOLOJİ; ligamentleri inceleyen bilim dalı.
DİYALEKTOLOJİ; lehçeleri araştıran dal.
-DİPTEROLOJİ; sinekleri inceleyen bilim dalı.
[Bakara/26] , [Hac/73] ayetleri sinek türlerinden bahseder.
DOSOLOJİ; ilaçların dozlarını ayarlayan, inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız posoloji)
DOKSOLOJİ; övgü, ilahi ve benzerlerini inceleyen alan.
E
-EKKİLİSEOLOJİ; kilise mimarisini ve dekorasyonunu inceleyen bilim dalı.
[Hac/40] ayetinde kiliseden bahsetmektedir.
EKOGEMORFOLOJİ (Biyojeomorfoloji); organizma ile jeomorfoloji arasındaki etkileşimleri inceleyen bilim dalı.
-EKOHİDROLOJİ; canlıların su döngüsüyle olan hareketlerini inceleyen bilim dalı.
[Bakara/164] , [Secde/27] gibi bir çok ayet canlıların suya ihtiyaçlarını ve su ile etkileşimlerinden bahseder.
-EKOLOJİ; yaşayan canlıların çevreleriyle ve birbirleriyle olan ilişkilerini inceleyen biyoloji dalı.
EKOFİZYOLOJİ; canlıların fiziksel fonksiyonları ve çevresiyle olan akrabalıklarını inceleyen bilim dalı.
-EDAFOLOJİ; toprağın hayat üzerindeki etkilerini inceleyen toprak bilimi dalı.
[Fatır/11] , [Hac/5] gibi ayetlerde hayat-toprak ilişkisine dikkat çekmektedir.
-ECİPTOLOJİ; eski Mısırlıları araştıran bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de, mısırda yaşayan Hz. Musa ve Hz. Yusuf peygamberlerden ve mısırlılarla başlarından geçen olaylar anlatılmaktadır.
ELEKTROFİZYOLOJİ; doğal elektriğin vücutla ilgisini araştıran bilim dalı.
-EMBRİYOLOJİ; embriyoları inceleyen bilim dalı.
[Müminun/14] ayetinde embriyodan bahsetmektedir.
EMETOLOJİ; emetik (kusturucu) faktörleri araştıran bilim dalı.
ENDOKRİNOLOJİ; iç salgı bezlerini inceleyen bilim dalı.
-ENİGMATOLOJİ; bulmacaları, yap-bozları inceleyen dal.
—Puzzle zeka geliştiren, görme hafızasını kuvvetlendiren bir oyundur. Kur’an ‘da birçok kıssa ve konular parça parça olarak veya değişik anlatım biçimleri ile tekrarlanarak değişik süre ve ayetlerde zikredilmektedir, kelimenin tam anlamıyla Kur’an okuyanların, bir puzzle oyunu gibi değişik yerlerdeki, birbiriyle bağlantılı ayetleri bulup birleştirmeleri istenmektedir.
-ENOLOJİ; şarapları ve şarap yapımını inceleyen dal.
[Muhammed/15] , [Mutaffifin/25] , [Yusuf/36] ayetlerinde şaraptan bahsetmektedir. Müslüman için sarhoşluk verici tüm içecekler haramdır. Sarhoşluğun haramlığı; kontrolsüzce hareket ve konuşmalara, duyu organlarında algılama problemlerine sebep olduğu içindir. Cennette şarabın olmasındaki hikmet ise bu tür problemlerin meydana gelmeyecek olmasıdır. ( Bkz. [Saffat/47] , [Vakia/19] )
ENTOMOLOJİ; böcekleri inceleyen biyoloji dalı.
ENTOMÜZİKOLOJİ; toplumda müziği inceleyen bilim dalı.
ENZİMOLOJİ; enzimleri inceleyen biyoloji dalı.
EPİDEMİOLOJİ; salgın hastalıkları araştıran bilim dalı.
EPİSTEMOLOJİ; bilginin doğası, kapsamı ve kaynağı ile ilgilenen felsefe dalıdır.
ESKAPOLOJİ; fiziksel kısıtlamalardan ve çıkmazlardan kaçış.
-ESKATOLOJİ; İnsanlığın nihai kaderi veya dünya tarihini sonuçlandıran olaylar, daha kaba bir tabirle dünyanın sonu ile ilgilenen Teolojinin bir dalıdır.
-ETNOLOJİ; ırk bilimi.
[Hucurat/13] ayetinde, ırklaşmadan bahsedilmektedir.
-ETOLOJİ; hayvan davranışlarını inceleyen bilim dalı.
[Araf/176] ayetinde, köpeklerin davranış biçimlerinden bahsetmektedir.
ETYOLOJİ; hastalıkların tıbbi nedenlerini inceleyen bilim dalı.
-ETİMOLOJİ; kelimelerin kökenlerini inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’i anlamak için kelimelerinin kökenine inmek şarttır.
EULOJİ; cümleleri inceyen dal.
EKSOBİYOLOJİ; uzayın dışındaki hayatı inceleyen dal.
F
FARMAKOLOJİ; ilaç bilimi.
FENOLOJİ; çiçeklenme, göç, emzirme gibi periyodik biyolojik olguları inceleyen bilim dalı.
FENOMENOLOJİ; gerçekliğinden bağımsız olarak bilimi inceleyen bilim dalı.
FLEBOLOJİ; dolaşım sistemini inceleyen ilaç bilimi dalı.
-FONOLOJİ; ses bilimi.
[Saffat/19] , [Lokman/19] , [Hucurat/2] ayetlerinde ses hakkında bilgiler vardır.
FRENOLOJİ; balataların ve fren pedallarının yapısını inceleyen otomotiv bilimi.
FİTOPATALOJİ; bitki hastalıklarını inceler.
FİZYOLOJİ; hücre, doku ve organların işleyişini inceler.
FİTOLOJİ; bitkileri inceler; (eş anlamlısı botanik)
FELİNOLOJİ; kedileri inceleyen bilim dalı.
-FETOLOJİ; Ana rahmi-fetüs deki çocuğu-uretüsü inceleyen bir bilim dalı.
[Zümer/6] ayetinde hamilelik evrelerinden bahseder.
-FÜZYONOMİ; bir kişinin karakterini veya kişiliğini dış görünüşünden, özellikle de yüzünden değerlendirme bilimidir.
[Muhammed/30] yüz ve konuşma mimiklerinden karakter tespiti konusu geçmektedir.
-FORMİKOLOJİ; karıncaları inceleyen bilim dalı. (bkz. MİRMEKOLOJİ)
27-Neml Suresi 18. Ayeti ‘nde karıncalardan bahsetmektedir.
G
GARBOLOJİ; atık ve çöpleri inceleyen bilim dalı.
GASTROLOJİ; (gastroentroloji) mide ve bağırsak hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
-GEMOLOJİ; süs malzemeleri ve kıymetli taşları inceleyen bilim dalı.
[Nahl/14] , [Fatır/12] ayetlerinde süs eşyalarından bahsetmektedir.
GENOLOJİ; aile içindeki ilişkileri, özellikle soy kütüğü çıkarmaya yönelik araştırmaları konu alan bilim dalı.
GENEKOLOJİ; çevre ile ilişkili genetik farklılıkları inceleyen bilim dalı.
GERONTOLOJİ; eski çağları araştıran bilim dalı.
GLASYOLOJİ; buzulları inceleyen bilim dalı.
GRAMATOLOJİ; yazı sistemlerini inceleyen bilim dalı.
GRAFOLOJİ; yazan kişinin karakterini analiz etmek amacıyla, el yazılarını inceleyen bilim dalı.
H
HEMATOLOJİ; kan dokuyu inceleyen tıp dalı.
HELİOLOJİ; Güneş’i araştıran bilim dalı.
HELİOSEİSMOLOJİ; Güneş’teki titreşimleri ve patlamaları inceleyen bilim dalı.
HELMİNTHOLOJİ; parazitik solucanları inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız Vermeoloji)
-HENOLOJİ; teolojinin “birliği” (ilahın bir olması durumunu) inceleyen bilim dalı.
[İhlas/1] Allah’ın tek oluşunu anlatır.
HEPATOLOJİ; karaciğeri inceleyen tıp dalı.
HERBOLOJİ; şifalı bitkilerin kullanımlarını araştıran bilim dalı.
-HERPETOLOJİ; sürüngenler ve amfibileri inceleyen bilim dalı.
[Nur/45] ayetinde sürüngenlerden bahsetmektedir.
HETEROPTOLOJİ; gerçek böcekleri inceleyen bilim dalı.
HİSTOLOJİ; canlılardaki dokuları inceleyen bilim dalı.
HİSTOPATOLOJİ; hasta dokuların mikroskobik yapısını inceleyen bilim dalı.
-HİSTORİYOLOJİ; tarihi yazıları ve olayları inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de anlatılan kıssalarda tarihte gerçekleşen olaylar konu edilmektedir.
-HOROLOJİ; zaman ve saat bilimi.
[Mearic/4] , [Hac/47] ayetlerinde zamanın izafiliğine ipuçları içermektedir.
HUNGAROLOJİ; Macar kültürünü inceleyen dal.
-HİDROJEOLOJİ; yeraltı sularını inceleyen bilim dalı.
[Sad/42] ayetinde yeraltı sularından bahsetmektedir.
-HİDROLOJİ; suyu inceleyen bilim dalı.
[Enbiya/30] ayetinde hayatın oluşumunu anlamak için suyun incelenmesine işaret etmektedir.
-HİPNOLOJİ; uykuyu incelyen bilim dalı. (Ayrıca bakınız somnoloji)
39-Zümer Suresi 42. Ayeti ‘nde uyku halinde vuku bulan olaydan bahseder.
İ
-İHTİYOLOJİ; balıkları inceleyen biyoloji dalı.
[Kehf/61] Hz. Musa aleyhi selam ‘ın balıkla ilgili kıssası. [Saffat/142] Hz. Yunus aleyhi selam ‘ın balığın karnında yaşama olayı.
-İHNOLOJİ; fosil izlerini inceleyen bilim dalı.
[İsra/50] ayeti fosile işaret etmektedir.
İMMÜNOLOJİ; bağışıklık sistemini inceleyen tıp dalı.
-İSLAMOLOJİ; İslam dinini araştıran dal.
[Ali İmran/19] Selamün Aleyküm.
J
JAPONOLOJİ; Japonlar üzerine araştırma yapan dal.
-JEOBİYOLOJİ; biyosfer ve biyosferin litosfer ve atmosferle olan ilişkisini inceleyen bilim dalı.
[Bakara/29] ayetinde atmosfer tabakalarından bahsetmektedir.
JEOKRONOLOJİ; dünyanın yaşı ile ilgili çalışmalar yapan bilim dalı.
-JEOLOJİ; yer bilimi.
[Neml/61] , [Lokman/10] , [Enbiya/31] gibi bir çok ayette yeryüzünün jeolojik özelliklerinden bahsetmektedir.
JEOMORFOLOJİ; geleneksel anlamda dünyanın ancak giderek artan sıklıkta olmak üzere yakın gezegenlerin yüzey formlarını inceleyen bilim dalı.
-JİNEKOLOJİ; kadın hastalıklarını veya genel anlamda kadını inceleyen bilim dalı.
[Bakara/222] ayetinde kadınsal rahatsızlıktan bahsetmektedir.
-JUDEOLOJİ; Museviler üzerine araştırma yapan dal.
[Maide/44] gibi Kur’an-ı Kerim ‘in bir çok ayeti Musevilerden bahsetmektedir.
K
KALİYOLOJİ; kuşların yuvalarıyla ilgili çalışma alanı.
KAMPANOLOJİ; çan ve zil çalma sanatı ile ilgili çalışmalar.
-KARAKTEROLOJİ; karakter inceleyen çalışmalar.
[İsra/84] ayetinde karakter yapısına dikkat çekmektedir.
-KARDİYOLOJİ; kalbi konu alan bilim dalı.
[Bakara/10] , [İsra/46] , [Rad/28] gibi bir çok ayette kalpten bahsetmektedir.
KARYOLOJİ; hücre ile ilgili çalışmalar.
-KARPOLOJİ; tohum ve meyvelerin yapısı ile ilgili çalışmalar.
[Vakia/63] , [Enam/99] ayetleri gibi bir çok yerde tohum ve meyvelerin yapısından bahsetmektedir.
-KİMATOLOJİ; suyun dalga ve dalga hareketleri araştırmaları.
[Hud/42] , [Yunus/22] ayetlerinde dalgalardan bahsetmektedir.
KİLLOLOJİ; insanların diğer insanları öldürmesini inceleyen çalışmalar.
[Nisa/93] , [Maide/32] ayetlerinde katil/maktul durumları ele alınmaktadır.
KİNESİYOLOJİ; insan anatomisi ile hareketleri inceleyen bilim dalı (tıbbın bir kolu).
KLİMATOJOJİ; iklim bilimi.
KOROLOJİ; biyolojik veya diğer kavramların bulundukları yerlerle olan ilişkilerini inceler.
-KRONOLOJİ; olayların tarihsel sıralanması ile ilgili bir bilim dalı.
[Hud/89] ayetinde, eski kavimlerin başlarına gelen olaylar tarihsel olarak sıralanmaktadır.
-KODİKOLOJİ; kitap ve elyazması eserlerin hazırlanması ile ilgili çalışmalar (mürekkep, kağıt, parşömen, vs.).
[Lokman/27] , [Alak/4] , [Kalem/1] ayetlerinde yazım aletlerinden bahsetmektedir.
KOLEOPTEROLOJİ; kınkanatlılarla ilgili çalışmalar.
KONKOLOJİ; hayvan kabukları ve yumuşakçalarla ilgili çalışmalar.
-KONYOLOJİ; atmosferdeki tozu ve bu tozun canlılar üzerindeki etkisini araştırır.
[Zariyat/1] , [Furkan/23] , [Adiyat/4] ayetlerinde toz zerrelerinden bahsetmektedir.
KOZMETOLOJİ; kozmetik ve kullanımları ile ilgili alan.
-KOZMOLOJİ; evrenin kendisini veya bizlerin onun içindeki yerini araştıran bilim dalı.
[Araf/54] , [Enbiya/30] gibi bir çok ayet evrenden bahsetmektedir.
KRANYOLOJİ; kafatasının karakteristikleri ile ilgili çalışma alanı.
KRAYOLOJİ; çok düşük sıcaklıklarla ve ilgili alanlar üzerine yapılan çalışmalar.
KREMLİNOLOJİ; Sovyetler Birliği üzerine çalışmalar.
KRİMİNOLOJİ; suç bilimi.
KRİPTOLOJİ; gizli iletilerin şifrelenmesi ve bu şifrelerin çözümlenmesi ile ilgili çalışmalar.
KRİPTOZOOLOJİ; efsanevi özellik taşıyan ya da taşımayan hayvanlar üzerine yapılan araştırmalar.
-KSİLOJİ; odun bilimi.
[Vakia/71] , [Vakia/72] , [Yasin/80] ayetlerinde yakılan odundan bahsedilmektedir.
L
-LEPİDOPTEROLOJİ; kelebekleri inceleyen bilim dalı.
[Karia/4] ayetinde kelebek türü olan Pervane’den bahsetmektedir
-LEKSİCOLOJİ; kelimelerin anlamlarını ve kullanımlarını inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’i anlamak için şart olan bir ilimdir.
LİMNOLOJİ; göl bilimi.
-LİTOLOJİ; kayaç (taş) bilimi.
[Bakara/74] , [Bakara/264] , [Tahrim/6] ayetlerinde taşlardan bahsetmektedir.
-LUDOLOJİ; vidyo oyunlarını inceleyen bilim dalı.
Dünya hayatının bir video oyunu ve insanların da oyunun içindeki avatarlar olduğu teorisine inanlara, [Enbiya/17] ayetinde cevap verilmiştir.
LENFOLOJİ; lenf sistemini inceleyen bilim dalı.
M
MAKALOJİ; yumuşakçaları inceler.
MAMMALOJİ; memeli hayvanları inceler.
-MEREOLOJİ; matematikteki bağlantıları inceleyen mantık dalı.
Kur’an-ı Kerim, Ebced Hesabı ile bir çok konulara ipucu vermektedir.
-METEOROLOJİ; havayı inceleyen bilim dalı.
[Bakara/19] , [Nur/43] ayetlerinde çeşitli hava durumlarından bahsetmektedir.
-METHODOLOJİ; metodları inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’in, öğretme, cevaplama, konuşma, hitabet, izah etme vs. gibi konularda kendine has metodları vardır.
-METROLOJİ; ölçüm bilimi.
[Hakka/32] ayetinde ‘arşın’ ölçüm birimine dikkat çekmektedir.
MİKROBİYOLOJİ; mikroorganizmaları inceler.
MİKROLOJİ; mikroskobik objeleri incelemeye hazırlayan ve inceleyen bilim dalı.
MİNERALOJİ; mineral bilimi.
-MORFOLOJİ; biçem(yapı) bilimi.
[Nur/45] gibi ayetlerde canlıların yapısal özelliklerinden bahsetmektedir.
MÜZİKOLOJİ; müzik bilimi.
MİKOLOJİ; mantarları inceler.
-MİYOLOJİ; kas bilimi.
[Müminun/14] ayetinde kemikleri kaplayan kaslardan bahsetmektedir.
-MİRMEKOLOJİ; karıncaları inceleyen bilim dalı. (bkz. FORMİKOLOJİ)
27-Neml Suresi 18. Ayeti ‘nde karıncalardan bahsetmektedir.
-MİTOLOJİ; efsane bilimi.
[Sebe/19] , [Müminun/44] ayetlerinde, eski kavimlerin efsaneleşmesinden bahsetmektedir.
N
NANOTEKNOLOJİ; moleküler büyüklükte araçlar üreten bilim dalı.
NEONATOLOJİ; yeni doğan hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
-NEPHOLOJİ; bulutları inceleyen bilim dalı.
[Nur/43] , [Rum/48] gibi birçok ayette bulutlardan bahsetmektedir.
NEFROLOJİ; böbrek hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
NÖROLOJİ; sinir sistemini inceleyen bilim dalı.
NÖROPATALOJİ; sinir sistemi hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
NÖROFİZYOLOJİ; sinir sisteminin yapısını inceleyen bilim dalı.
NOSOLOJİ; hastalıkları sınıflandırma bilimi.
-NUMEROLOJİ; sayıların sembolik anlamlarını inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de zikredilen sayılar bu bilim dalının en çok kullandığı argümanlardır.
O
ODONATOLOJİ; yusufçukları ve kızböceklerini inceleyen bilim dalı.
ODONTOLOJİ; diş bilimi.
-ODYOLOJİ; işitme ile ilgilenen tıp dalı.
[Nahl/78] , [Enam/46] ayetlerinde işitme nimetinden bahsetmektedir.
-OFTALMOLOJİ; görme yolları hastalıkları ve cerrahisiyle ilgilenen bir tıp bilim dalıdır.
[Yusuf/93] ve [Yusuf/96] ayetlerinde, görme bozukluğu olan Hz. Yakub Aleyhi Selam ‘ın iyileşmesini anlatmaktadır.
-ÖNOLOJİ; şarap bilimi.
[Muhammed/15] , [Mutaffifin/25] , [Yusuf/36] ayetlerinde şaraptan bahsetmektedir. Müslüman için sarhoşluk verici tüm içecekler haramdır. Sarhoşluğun haramlığı; kontrolsüzce hareket ve konuşmalara, duyu organlarında algılama problemlerine sebep olduğu içindir. Cennette şarabın olmasındaki hikmet ise bu tür problemlerin meydana gelmeyecek olmasıdır. ( Bkz. [Saffat/47] , [Vakia/19] )
-OKSOLOJİ; insanın büyümesini inceleyen tıp dalı.
[Hac/5] , [Mümin/67] ayetlerinde doğumundan yetişkinliğe insanın büyümesi anlatılmaktadır.
ONKOLOJİ; kanseri inceleyen bilim dalı.
-ONEİROLOJİ; rüyaları inceleyen bilim dalı.
[Yusuf/4] , [Yusuf/36] , [Yusuf/43] , [Saffat/102] , [Fetih/27] ayetlerinde çeşitli rüyalardan bahsetmektedir ve Peygamberlerin gördüğü rüyalar ‘Vahiy’ hükmünde kabul edilir.
-ONTOLOJİ; varlık bilimi.
Kur’an-ı Kerim baştan sona, Allah’ın, Meleklerin, Cennet ve Cehennemin varlığından bahseder. ‘Neden varız?’ sorusuna bilimsel ve felsefik olarak cevaplar sunar.
-OOLOJİ; yumurtaları inceleyen bilim dalı.
[Saffat/49] yumurtadan bahseder.
ORGANOLOJİ;, müzikal enstrümanları (sadece organ adı verilen klavyeleri değil) inceleyen bilim dalı; alternatif olarak anatomik organları inceleyen bilim dalı.
-ORNİTOLOJİ; kuşları inceleyen bilim dalı.
[Enam/38] , [Nur/41] , [Neml/16] , [Nahl/79] , [Mülk/19] ayetlerinde kuşlar hakkında birçok bilgi verilmektedir.
-ORTHOPTEROLOJİ; çekirge ve cırcırböceklerini inceleyen bilim dalı.
[Araf/133] , [Kamer/7] ayetlerinde çekirgelerden bahseder.
-OROLOJİ; dağlar ve dağların haritalanması alanında çalışan bilim dalı.
[Nahl/15] ,[Nahl/81] , [Neml/88] , [Lokman/10] , [Fatır/27] ayetleri dağlardan ve dağların üzerindeki yollardan bahseder.
-OSTEOLOJİ; kemik bilimi.
[Müminun/14] ayetinde kemiklerden bahsetmektedir.
-OSMİKSOLOJİ; koku ve koku alma duyusunu inceleyen bilim dalı. (Ayrıca bkz. -AROMAKOLOJİ )
[Rahman/12] ve [Yusuf/94] ayetlerinde, güzel koku ve koku alma duyusundan bahsetmektedir.
OTOLARİNGOLOJİ; kulak ve boğaz ile ilgilenen tıp dalı.
-OTOLOJİ; kulak bilimi.
[Nahl/78] , [Kehf/11] gibi birçok ayette kulaklardan bahsetmektedir.
OTOTRİNOLARİNGOLOJİ; kulak – burun – boğaz (KBB) ile ilgilenen tıp dalı.
P
-PALEONTOLOJİ; fosil bilimi.
[İsra/50] ayeti fosile işaret etmektedir.
PALEOANTROPOLOJİ; eski insanları ve insanlığın ortaya çıkışını inceleyen bilim dalı.
PALEOKLİMATOLOJİ; sıcaklık, yağış miktarı gibi veriler yaygınlaşmadan önceki iklim bilgilerini inceleyen bilim dalı.
PALEOEKOLOJİ; bitki ve hayvan fosillerini kullanarak eski zamandaki çevreleri inceleyen bilim dalı.
PALİNOLOJİ; polenleri inceleyen bilim dalı.
-PARAPİSİKOLOJİ; klasik bilimsel açıklamaları reddeden, doğaüstü veya pisişik kavramları inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de bir çok konu bilim dışı ve doğa üstü kabul edilir, Miraç, Ayın Yarılması, Ölülerin tekrar dirilmesi vs. gibi. Halbuki; bu konuların bilim dışı ve doğa üstü olaylar olarak kabul edilmesinin sebebi, bilimin henüz bu konuları kavrayacak kadar gelişmiş olmamasından ötürüdür. Zamanla, bilim ilerledikçe bu konular bilimsel olarak kabul görecektir.
PARASİTOLOJİ; parazitleri inceler.
-PATOLOJİ; hastalıkları inceler.
[Şuara/80] , [Saffat/89] ayetlerinde hastalıklardan bahsetmektedir.
-PEDOLOJİ; toprakların oluşumunu, yapısını ve dağılışını inceleyen bilim dalı.
[Rum/20] , [Fatır/11] ayetlerinde topraktan bahsedilmektedir.
PEDAGOLOJİ; çocuk bilimi, çocuklarda davranış bozuklukları ve kökenini araştıran bilim dalı.
-PENOLOJİ; suçluların cezalandırması ve ardından topluma kazandırılması yöntemlerini araştıran bir suç bilimi dalı.
[Maide/38] , [Maide/39] ayetlerinde suçluların cezalandırması ve ardından topluma kazandırılmasından bahsediliyor.
PETROLOJİ; kayanın kökenini, yapısını ve bileşimi inceleyen bilim dalı.
-PLANETOLOJİ; gezegenleri inceleyen bilim dalı.
[Yusuf/4] ayetinde gezegenlerden ve güneş sistemimizden bahsetmektedir.
PLANKTOLOJİ; planktonları inceleyen bilim dalı.
-PNÖMOLOJİ; Tıbbın, akciğer fizyolojisi ve patolojisini ya da daha genel olarak solunum sistemini inceleyen dalı.
[Enam/125] ayetinde nefes darlığından bahsetmektedir.
PODOLOJİ; ayak sağlığı ve hastalıklarıyla ilgilenen bir bilim dalı.
-POMOLOJİ; meyve yetiştirmeyi inceleyen bilim dalı.
[Nahl/11] , [Rad/4] , [Enam/99] , [Kehf/32] , [Kehf/33] ayetlerinde meyve yetiştirmekten bahseder.
POSOLOJİ; ilaç dozajı belirleme bilimi
PRİMATOLOJİ; ilkel insanları inceleyen bilim dalı.
PSİKOBİYOLOJİ; organizmaların yapıya dayalı psikolojileri inceleyen bilim dalı.
-PSİKOLOJİ; insanlardaki düşünce sistemini inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim, insanların düşünce sistemindeki farklılıklarından bahseder. (İnanan, inanmayan vs. gibi)
PSİKOFİZYOLOJİ; psikolojik olayların fizyolojik yönlerini inceleyen bilim dalı.
PULMONOLOJİ; akciğer hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
-PİROLOJİ; ateş veya hararet bilimi.
[Bakara/17] , [Kasas/38] ve daha birçok ayet ateşten bahsetmektedir.
R
RADYOLOJİ; genellikle iyonizasyon radyasyon ile uğraşan ışın bilimi
REFLEKSOLOJİ; refleks ve refleks cevabını araştıran bilim.
REOLOJİ; maddenin akışını inceleyen bilim dalıdır.
ROMATOLOJİ; romatizmal hastalıkları inceleyen bilim.
RİNOLOJİ; burun ve hastalıklarını inceleyen bilim.
S
SEDİMANTOLOJİ; Jeolojinin bir alt bilimi olan sedimantoloji biliminin konuları, yerkabuğundaki tortulların ve tortul kayaçların tanımlanması, sınıflandırılması ve orijinin araştırılması
-SİSMOLOJİ; deprem bilimi.
[Müzzemmil/14] , [Zilzal/1] ve daha bir çok ayette doğadaki sarsıntı ve depremlerden bahsetmektedir.
-SELENOLOJİ; ay ile ilgilenen bilim dalı.
[Yasin/39] , [Yunus/5] , [Nuh/16] , [İbrahim/33] gibi bir çok ayette dünyanın uydusu olan Ay’dan bahsedilmektedir.
-SEMİOLOJİ; işaretleri inceleyen bilim dalı.
[Ankebut/44] ‘Ayet’ kelimesinin bir manası da ‘işaret’ tir. Kur’an-ı Kerim’de ‘Bunda sizin için ayetler(işaretler) vardır’ cümlesi bir çok yerde geçer.
SEROLOJİ; kan serumunu inceleyen bilim dalı.
SERPENTOLOJİ; yılan bilimi.
-SEKSOLOJİ; insan türünün cinsellikle ilgili yönünü sistematik şekilde araştıran bilim dalıdır.
[Bakara/187] , [Bakara/222] , [İsra/32] ayetlerinde cinsel birliktelik konularından bahsetmektedir.
-SİNOLOJİ; Çin’i inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de geçmesede konu dışı olarak paylaşmak istedim; Bir Hadis-i Şerifte, “İlim Çin’de de olsa ona tâlip olun. Çünkü ilim her Müslümana farzdır.” (Beyhakî, Şuabu’l-İman-Beyrut, 1410, 2/253) buyrulmaktadır.
-SİTİOLOJİ; diyetleri inceleyen bilim dalı.
[Bakara/185] ayeti oruç hakkındadır.
-SOSYOLOJİ; toplum bilimi.
Kur’an-ı Kerim’in bir çok ayeti toplumu inceler ve bireyler için en huzurlu hayat biçiminin kılavuzluğunu yapar.
-SOSYOBİYOLOJİ; canlıların davranışlarını inceleyen bilim dalı.
[Bakara/171] ve bir çok ayette yaratılmış olan tüm canlıların davranışlarını incelenmesi emredilmiştir.
-SOMNOLOJİ; uyku bilimi.
39-Zümer Suresi 42. Ayeti ‘nde uyku halinde vuku bulan olaydan bahseder.
-SPELEOLOJİ; mağaraları inceleyen bilim dalı.
[Kehf/10] ayetinin olduğu Kehf Suresin ‘de, bir kaç gencin mağarada 309 sene uyumaları konu edilir ve bu mucizevi olayın anlaşılabilmesi için mutlaka mağaralar detaylı bir şekilde incelenmelidir.
SPLANKOLOJİ, sindirim, idrar, üreme ve solunum sistemi organları (iç organlar) üzerine yapılan çalışmaları yapan bilim dalı.
STOMATOLOJİ; ağız hastalıklarını inceleyen bilim dalı.
SEMBOLOJİ; sembol ve şekilleri inceleyen bilim dalı
SİNEKOLOJİ; Çeşitli türlerden oluşan bir grubun bireyleri ve bu bireylerin yaşadıkları ortam arasındaki ilişkiyi inceleyen ekolojinin bir kolu
T
TEKNOLOJİ; uygulayım bilimidir.
-TELEOLOJİ; yaşamı ve evreni amaçlılıkla temellendiren ve açıklayan düşünce biçimidir.
Kur’an-ı Kerim’de bir çok ayet ‘Evrenin yaratılışı ve yaşamın amacı nedir? sorusunu açıklamaktadır.
TERATOLOJİ; canlılarda doğuştan gelen bozukluklar ya da kusurları inceleyen bilim dalı.
-TENATOLOJİ; ölümü inceleyen bilim dalıdır.
[Enam/61] , [Ahzab/19] , [Enfal/50], [Vakia/83], [Vakia/84], [Vakia/85] ayetlerinde ölüm anındaki olaylardan bahseder.
-TERMOLOJİ; ısıyı bilimsel olarak araştıran bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de, bir çok ayet Termodinamik Yasaları ‘nı anlatmaktadır. Örnek olarak ‘Faizin Haram Olmasının Bilimsel Açıklaması’ makalemize bakabilirsiniz.
-TEOLOJİ; Tanrıyı araştıran bilim dalı.
[İhlas/1] İhlas Suresi başta olmak üzere tüm Kur’an Allah celle celaluhu ‘yu anlatmaktadır.
TREMMATOLOJİ; evcilleştirme altında hayvanları ve bitkileri yetiştirme veya çoğaltma bilimi.
TİDOLOJİ; gelgitler bilimi.
-TOKOLOJİ; annenin doğum ve bakımı ile ilgilenen tıp dalı.
[Meryem/22] , [Meryem/23] , [Meryem/24] , [Meryem/25] , [Meryem/26] ayetleri Hz. Meryem Aleyhas Selam ‘ın gebelik sürecinden bahsetmektedir.
TONOLOJİ; Tarihsel ve karşılaştırmalı olarak ilerleyen tonlar ya da konuşma tonlamaları bilimi.
TOPOLOJİ; matematiğin ana dallarından Geometrik bir nesnenin esneme, bükülme, buruşma ve eğilme gibi sürekli deformasyonlar altında korunan özellikleriyle ilgilidir,
TOKSİKOLOJİ; zehir bilim, kimyasallar ile biyolojik sistem arasındaki etkileşimleri, zararlı sonuçları yönünden inceleyen ya da kimyasalların zararsızlık limitlerini belirleyen bilim dalıdır.
-TRAVMATOLOJİ; fiziksel sarsıntı bilimi, bir kişiye yönelik kaza veya şiddetin neden olduğu yara ve yaralanmalar ile hasarın cerrahi tedavisi ve onarımı üzerine yapılan çalışmadır.
[Hac/31] ayetinde fiziksel sarsıntı ve kaza geçiren bir kimseyi misal vermektedir.
-TRAVMAPİSİKOLOJİ; üzücü olayın bir sonucu olarak kişinin zihninde meydana gelen hasarı inceleyen bilim dalı.
[Hadid/22] , [Hadid/23] ayetlerinde üzücü bir olayın ardından kişilerdeki psikolojik etkilerini azaltma yöntemi uygulanmaktadır.
TRİBOLOJİ; sürtünme, aşınma ve yağlama konularını inceleyen bilim ve teknoloji dalıdır.
-TRİKOLOJİ; saç ve saç derisinin inceleyen bilim dalı.
[Hud/56] ayetinde perçemden bahsetmektedir.
TRİKOPTEROLOJİ; Caddis Sineğini inceleyen bilim dalı.
-TİPOLOJİ; insan tiplerini belirleme bilimi.
[Bakara/273] , [Araf/46] , [Muhammed/30] , [Rahman/41] ayetlerinde çeşitli insanların yüz şekillerine dikkat çekilmektedir.
U
-ÜROLOJİ; ürogenital sistemi inceleyen ve hastalıklarının tedavisi için çalışan bilim dalı.
[Ali İmran/40] , [Şura/50] ayetlerinde üreme sorunlarından bahsetmektedir.
UFOLOJİ; Tanımlanamayan Uçan Nesne (UFO) olgusunu inceleyen bilim dalı.
V
VASSİNOLOJİ; aşı geliştirmenin yanı sıra aşıların kullanımını ve hayvan sağlığı ve halk üzerindeki etkilerini kapsayan bir mikrobiyoloji ve immünoloji alanıdır.
VERENOLOJİ; Cinsel hastalıkları inceler.
VERMEOLOJİ; solucanları inceleyen bilim dalı.
VEKSİLLOLOJİ; bayrak bilimi.
-VİKTİMOLOJİ; Mağdur olma kavramı ve mağdurların psikolojisi ile çevre ilişkileri üzerinde durur.
[İsra/33] , [Taha/112] ayetlerinde zulmetmenin kötülüğü ve mazlum-mağdur olma kavramlarından bahsetmektedir.
VİROLOJİ; virüsleri inceler.
VOLKANOLOJİ; yanardağları inceler.
Z
ZOOARKEOLOJİ; arkeolojik kazılarda bulunan hayvan kemiklerini arkeolojik bir bakış açısı ile değerlendiren bilim dalıdır.
-ZOOLOJİ; hayvanları inceleyen bilim dalı.
Kur’an-ı Kerim’de bahsedilen hayvan türleri:
[Mülk/19] Kuş,
[Maide/31] Karga,
[Neml/20] Hüdhüd,
[Bakara/57] Bıldırcın,
[Ğaşiye/17] Deve,
[Bakara/69] İnek,
[Enam/143] Keçi-Koyun,
[Nahl/8] At-Katır-Merkep,
[Fil/1] Fil,
[Müddessir/51] Arslan,
[Yusuf/17] Kurt,
[Kehf/22] Köpek,
[Bakara/65] Maymun,
[Bakara/173] Domuz,
[Saffat/142] Balık,
[Taha/20] Yılan,
[Nahl/68] Arı,
[Neml/18] Karınca.
[Ankebut/41] Örümcek,
[Araf/133] Kurbağa-Çekirge, Bit
[Bakara/26] Sivrisinek,
[Hac/73] Sinek,
[Karia/4] Pervane,
ZİMOLOJİ; fermantasyon bilimi.